Fabrikalardan konutlara, alışveriş merkezlerinden, okullara, hastanelerden hava alanlarına kadar birçok yaşam alanının ısı ihtiyacını brülörler karşılıyor. Peki, doğru seçilmeyen brülörlerin yapılara ve ülke ekonomisine etkileri nelerdir?
Gökçe Brülör’ün Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet İlhan, konuya ilişkin olarak yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Brülörler, tüm ısı ve ısı uygulamalarının vazgeçilmez bir bileşeni. Doğru brülör seçimi hem yapıların korunması hem de binada yaşayan insanların güvenli bir şekilde yaşaması açısından büyük önem taşıyor. Aynı zamanda binalarda ve endüstriyel tesislerde verimli brülör sistemlerinin kullanılması sanayi kuruluşlarına ve dolayısıyla da ülke ekonomisine tasarruflu çözümler sunuyor. Etkili çalışan bir brülör ile giderlerin azaltılması ve enerji kayıplarının önlenmesi mümkün.
“Ülkemizde ki doğalgaz ve petrol ithalatının yüzde 50’si brülörler ile yakılıyor”
Çünkü ülkemizde ki doğalgaz ve petrol ithalatının yaklaşık yüzde 50’si brülörler ile yakılıyor. Yine, bu yakılan yakıtın yaklaşık yüzde 50’si imalat sanayiinde, diğer yarısı ise ısınma amaçlı olarak kullanılıyor. Brülörler ile ısıya dönüşen enerjinin ithalat tutarı da yıllara göre değişmekle beraber 50 milyar dolar civarında. Dolayısıyla üretimde kullanılan enerjinin optimum ayarlanması, maliyetleri çok etkiliyor.
Ahmet İlhan
Gökçe Brülör Yönetim Kurulu Başkanı
“Verimli yanma, doğru brülör seçimiyle başlıyor”
Özellikle doğalgaz fiyatlarındaki artış yanma verimliliğini maksimum da tutmayı gerektiriyor. Yakıtın verimli kullanılması, verimli yanma sistemleri, baca gazındaki ısının kazanılması gibi önlemler verim artışına oldukça olumlu katkı sağlıyor. Bu nedenlerden dolayı verimli yanma, doğru brülör seçimiyle başlıyor. Doğru ve verimli yanma sadece yakıt girdi maliyetini etkilemiyor. Verimli yanma; elektrik tüketiminden, çevre maliyetlerinden ve işgücünden de tasarruf imkânları sunuyor. Ayrıca arıza bakım onarım maliyetleri ve kayıp zaman maliyetlerini de ciddi oranda azaltıyor.
Tecrübe ve mühendislik kabiliyeti önemli
Kazan, brülör, baca üçlüsünün doğru seçimi ve uyumlu çalışması tüm maliyetlere yansıyor. Hatta atık gazların ekonomizer ile yeniden sisteminin başka bir bölümünde değerlendirilmesi de bir başka kazanım oluyor. Sıvı ya da gaz olsun, brülör mutlaka kazanın değerlerine göre seçilmeli. Genelde yapılan hata, kazan dairelerinde cihaz seçimlerinin her birinin münferit yapılması oluyor. Halbuki, ekipman seçimi, sistem bütünlüğü içerisinde olmalı. Bu seçim; kapasite, ısı transferi, verim, baca gazı, elektrik tüketimi gibi pek çok parametre dikkate alınarak yapılmalı. Bu parametreleri dikkate alarak yapmak ise, tecrübe ve mühendislik kabiliyeti gerektiriyor” dedi.
Ahmet İlhan, konuşmasında, kazan sistemlerinde tek yakıta bağımlı kalmanın getireceği risklerin de altını çizdi:
“Rusya – Ukrayna savaşı nedeniyle son bir yılda dünyadaki doğalgaz fiyatları, stabil dönem fiyatları ile mukayese edildiğinde yaklaşık on kat arttı. Doğalgaz arzında yaşanan sorunlar ve yükselen enerji fiyatları, Avrupa ülkelerinin yanı sıra Türkiye’yi de olumsuz etkiledi. Bu nedenle kazan daireleri, olası enerji krizlerine karşı alternatif yakıtlara geçişi mümkün kılmalı. Gökçe brülör olarak; doğal gaz +motorin, doğal gaz + fuel-oil yakıtlı brülörlerimiz ile olası eneri krizleri karşısında alternatif enerji kullanımına elverişli çözümler sunuyoruz” dedi.
Ahmet İlhan, konuşmasında brülör seçindeki teknik hususlara da değindi:
“ Brülör seçiminde dikkat edilmesi gereken ana hususlar;
– Tesisin ihtiyacı olan minimum ve maksimum enerji değerleri
– Tesisin üretim sürecinde ihtiyaç duyduğu ısı miktarı
– Kazan tasarımı ile ilgili termodinamik öngörüler. sistemin ısıl kapasitesi ve net verimi
– Kazan sisteminin ve bacanın toplam karşı basıncı
– Tesisin rakım yüksekliği ve yıllık sıcaklık değişkenliği
– Kullanılacak yakıt cinsi: Sıvı yakıt ise vizkozitesi, Gaz ise LPG,NLG,NG
Muhtemel kondens atıkları için öngörüler ise;
– Kazan yanma odası ölçüleri
– Seçilen brülörün alev boyu ve alev çapı ölçüleri
– Brülörün çalışma şekli (tek/çift kademe, oransal); baca gazı modülasyonu için doğru öngörünün yapılması.
Seçilen brülörün alev çapı ve alev boyu kazan yanma odası içinde tam yanma olacak ve düzgün bir ısı dağılımı sağlayacak ölçülerde olmalı. Kullanılacak yakıt cinsine göre sadece sıvı, sadece gaz veya çift (sıvı/gaz) yakıtlı brülörler ile beraber sistem verimliliği içinde çalışma prensibi seçimi; tek, iki veya oransal kademeli olmalı. Ayrıca brülör minimum hava ile ve karbon üretmeden yakıtı tam olarak yakabilmeli ve bu özelliğini tüm çalışma aralığı boyunca sürdürmelidir. Bunun için bacada bulunan sensörler ile gazlar ölçülmeli ve yanma bu gaz değerlerine göre yönetilmelidir. Aynı kapasitede bile olsalar tipleri veya çalışma şekli (tek kademe, çift kademe vb.) farklı olan brülörlerin fiyatları da farklı olacaktır. Bu fiyat farklılıklarına aldanan tüketici, kazana ve sisteme uygun işlevde brülör seçerken hataya düşebiliyor.
Brülör sisteminin ekipmanları, sürekli izlenerek, herhangi bir arıza esnasında arızanın sistemin neresinde olduğu bakım elemanlarına ışıklı panolar vasıtasıyla bildirilerek, tamir süresi kısaltılabiliyor” dedi.
“Verimli kazan sistemleri, iklim kriziyle mücadele yani çevrenin korunması açısından da oldukça önemli” diyen Ahmet İlhan: “Çevre koruma yönetmelikleri ve regülasyonlar, iklim krizinin çevresel boyutlarına paralel olarak, daha düşük baca gazı emisyon üst sınırları getiriyor. Emisyon değerlerini bu sınırlara çekebilmek için kazan ve brülör sistemlerini doğru seçmek gerekiyor. Bu kapsamda; otomatik kontrollü brülör sistemleri kullanmak ve üretim tesislerinın kazan sistemlerini doğru projelendirmek gerekiyor” diyerek sözlerini tamamladı.